Daily Current Affairs 14 July 2024

  1. Bastille Day or French National Day
    • દર વર્ષે 14 જુલાઈના રોજ Bastille Day ઉજવવામાં આવે છે.
    • 14 જુલાઈ 1789ના રોજ પેરિસની બેસ્ટિલ જેલ (Bastille Prison in Paris)માં તોફાન થયાની વર્ષગાંઠ પર દર વર્ષે આ દિવસે ફ્રેન્ચ રાષ્ટ્રીય દિવસ (French National Day) ઉજવવામાં આવે છે.

Daily Current Affairs 14 July 2024

સંશોધકોએ સિલ્ક પ્રોસેસિંગ માટે ઇકો-ફ્રેન્ડલી અભિગમ (Eco-friendly approach to Silk Processing) શોધ્યો છે, જે રેશમની પ્રક્રિયા (Silk Processing)માં થતાં ઝેરી રસાયણોના ઉપયોગને દૂર કરશે.

Wiley Publishers દ્વારા Chemistry Selectમાં પ્રકાશિત થયેલું આ નવું સંશોધન, ઉત્તરપૂર્વ ભારતના સ્વદેશી એવા Muga (Antheraea Assamensis) અને Eri (Philosamia Ricini) જેવા શેતૂર (Mulberry – Bombyx Mori) અને Non-Mulberry સિલ્ક બંનેમાંથી સેરિસિન નિષ્કર્ષણ (Sericin Extraction)માં ઉપયોગ કરવાની સંભાવના ધરાવે છે.

ભારતમાં સિલ્ક ઉત્પાદન

  • ભારત વિશ્વમાં રેશમનો બીજો સૌથી મોટો ઉત્પાદક દેશ છે. 2021-2022 દરમિયાન તેનું કુલ રેશમ ઉત્પાદન 34,903 MT હતું.
  • 2021-22 દરમિયાન દેશના કુલ રેશમ ઉત્પાદનમાં કર્ણાટકનો ફાળો લગભગ 32% હતો. આ પછી આંધ્ર પ્રદેશનો 2021-22 દરમિયાન એકંદર રેશમ ઉત્પાદનમાં 25% હિસ્સો હતો.
  • દેશ ચાર પ્રકારના કુદરતી સિલ્કનું ઉત્પાદન કરે છે.
    • શેતૂર (Mulberry): રેશમના કીડામાંથી કાઢવામાં આવેલું રેશમનું સૌથી શુદ્ધ સ્વરૂપ, જે સામાન્ય રીતે પીળા, સફેદ અથવા લીલા-પીળા રંગમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
    • તસર (Tasar): તે રેશમના કીડાઓમાંથી બનાવેલ જંગલી રેશમનો એક પ્રકાર છે જે આસન અને અર્જુન જેવા છોડને ખવડાવે છે. ભારતના વિવિધ ભાગોના લોકો તેને તુસાર, ટસર, તુષાર, તુસા, તસોર અને તસર વગેરે કહે છે.
    • એરી (Eri): ભારતના મોટાભાગના ભાગોમાં એરેન્ડી અને એન્ડી તરીકે પણ ઓળખાય છે, એરી સિલ્ક એ પૂર્વમાંથી રેશમના સૌથી શુદ્ધ સ્વરૂપોમાંનું એક છે, જેમાં નીરસ પીળો, સોના જેવી ચમક છે.
    • મુગા (Muga): માત્ર આસામમાં ઉત્પાદિત, મુગા રેશમી યાર્ન સંપૂર્ણ રીતે પીળા રંગના હોય છે. તેઓ ભારતના સૌથી મજબૂત કુદરતી ફાઇબર અને વિશેષાધિકાર માનવામાં આવે છે.

કેન્દ્ર સરકારે 25 જૂન, 1975ના રોજ લાદવામાં આવેલી કટોકટી દરમિયાન જેલમાં બંધ લોકો દ્વારા સહન કરાયેલ “અમાનવીય પીડા“ને યાદ કરવા માટે 25 જૂનને “સંવિધાન હત્યા દિવસ” (બંધારણ હત્યા દિવસ) તરીકે જાહેર કર્યો છે. આ દિવસનો ઉદ્દેશ્ય એવા વ્યક્તિઓના બલિદાનને માન આપવાનો છે જેમણે આ સમયગાળા દરમિયાન ગંભીર મુશ્કેલીઓ સહન કરી હતી.

  • ભારતના વડા પ્રધાને ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આ દિવસ એ તમામ લોકોને શ્રદ્ધાંજલિ આપશે જેઓ કટોકટીના અતિરેકથી પીડાય છે. તે નાગરિકોને તેમના અધિકારો અને લોકશાહીના રક્ષણમાં બંધારણના મહત્વ વિશે શિક્ષિત કરવાના સાધન તરીકે કામ કરે છે.
  • 25મી જૂન 1975થી 21મી માર્ચ 1977 સુધીનો સમયગાળો કટોકટીનો હતો, જ્યારે તત્કાલીન પીએમ ઈન્દિરા ગાંધીની સરકારે દેશમાં નોંધપાત્ર કારોબારી અને કાયદાકીય ફેરફારો લાદવા માટે બંધારણમાં વિશેષ જોગવાઈઓનો ઉપયોગ કર્યો હતો.
  • ભારતે ત્રણ વખત રાષ્ટ્રીય કટોકટી જાહેર કરી છે.
    • પ્રથમ 1962 થી 1968 દરમિયાન ભારત-ચીન યુદ્ધ દરમિયાન, બીજો 1971 માં ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ દરમિયાન અને ત્રીજો 1975 થી 1977 દરમિયાન રાજકીય અસ્થિરતાને કારણે હતો.

બંધારણમાં કટોકટીની જોગવાઈઓ

આર્ટિકલ્સ વિષય બાબતો
કલમ 352કટોકટીની ઘોષણા
કલમ 353કટોકટીની ઘોષણાની અસર
કલમ 354જ્યારે કટોકટીની ઘોષણા કાર્યરત હોય ત્યારે આવકના વિતરણને લગતી જોગવાઈઓનો ઉપયોગ
કલમ 355રાજ્યોને બાહ્ય આક્રમણ અને આંતરિક ખલેલ સામે રક્ષણ આપવાની યુનિયનની ફરજ
કલમ 356રાજ્યોમાં બંધારણીય તંત્રની નિષ્ફળતાના કિસ્સામાં જોગવાઈઓ
કલમ 357કલમ 356 હેઠળ જારી કરાયેલી ઘોષણા હેઠળ કાયદાકીય સત્તાઓનો ઉપયોગ
કલમ 358કટોકટી દરમિયાન કલમ 19 ની જોગવાઈઓનું સસ્પેન્શન
કલમ 359કટોકટી દરમિયાન ભાગ III દ્વારા આપવામાં આવેલ અધિકારોના અમલીકરણનું સસ્પેન્શન
કલમ 360નાણાકીય કટોકટીની જોગવાઈઓ

આ પણ વાંચો: 15 જુલાઈ કરંટ અફેર્સ

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને તેમની કારકિર્દીની 15મી પ્રતિષ્ઠિત આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રસંશા તરીકે રશિયા દ્વારા Order of St Andrew the Apostle એનાયત કરવામાં આવ્યો છે. PM મોદીને તેમના 10 વર્ષ દરમિયાન વડાપ્રધાન તરીકે વૈશ્વિક સ્તરે ઓળખવામાં આવે છે, તેમને વિવિધ દેશોમાંથી અસંખ્ય ઉચ્ચ સ્તરીય પુરસ્કારો પ્રાપ્ત થયા છે.

Order of St Andrew the Apostle એ રશિયાનું સર્વોચ્ચ નાગરિક સન્માન છે. પીએમ મોદીને રશિયાની બે દિવસીય મુલાકાત દરમિયાન આ એવોર્ડ મળ્યો હતો.

પીએમ મોદીને આપવામાં આવેલા પ્રતિષ્ઠિત પુરસ્કારોની યાદી

DateCountryAward/Honour
July  2024RussiaOrder of St Andrew the Apostle
March 2024BhutanOrder of the Druk Gyalpo
July 2023FranceGrand Cross of the Legion of Honour
June 2023EgyptOrder of the Nile
May 2023Papua New GuineaGrand Companion of the Order of Logohu
May 2023FijiCompanion of the Order of Fiji
2023PalauEbakl Award

ભારતીય રિઝર્વ બેંકના ડેપ્યુટી ગવર્નર માઈકલ દેબબ્રતા પાત્રા (Michael Debabrata Patra) ભારપૂર્વક જણાવે છે કે ભારત 2031 સુધીમાં બીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા અને 2060 સુધીમાં સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની શકે છે.

OECD પ્રોજેક્શન: આર્થિક સહકાર અને વિકાસ સંગઠન (OECD – Organisation for Economic Cooperation and Development) એ આગાહી કરી છે કે ભારત 2048 સુધીમાં પરચેઝિંગ પાવર પેરિટી (PPP – Purchasing Power Parity) શરતોમાં યુએસને પાછળ છોડી દેશની બીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની જશે.

Key Highlights

  • સંભવિત આર્થિક લક્ષ્યો
    • 2031: ભારત બીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની શકે છે.
    • 2060: ભારત વૈશ્વિક સ્તરે સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બની શકે છે.
  • વર્તમાન આર્થિક સ્થિતિ
    • વિનિમય દર: ભારત $3.6 ટ્રિલિયનના GDP સાથે 5મી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે.
    • PPP શરતો: ચીન ($34.6 ટ્રિલિયન) અને યુએસ ($27.4 ટ્રિલિયન) પાછળ, ભારત 14.5 ટ્રિલિયન ડોલરની જીડીપી સાથે ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે.
  • PPP નું મહત્વ
    • પરચેઝિંગ પાવર પેરિટી (PPP) એ ક્રોસ-કન્ટ્રી સરખામણીઓ માટે વધુ સચોટ માપ છે કારણ કે તે વિનિમય દરની અસ્થિરતાને ટાળીને દરેક દેશમાં માલસામાન અને સેવાઓની સરેરાશ કિંમતને ધ્યાનમાં લે છે.
    • PPPની દ્રષ્ટિએ, ભારત પહેલેથી જ વૈશ્વિક સ્તરે ત્રીજું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર છે.

ઓડિશાના મુખ્ય પ્રધાન મોહન ચરણ માઝીએ રેતી કલાકાર (Sand Artist) સુદર્શન પટ્ટનાયકને રશિયામાં આંતરરાષ્ટ્રીય રેતી શિલ્પ ચૅમ્પિયનશિપ (International Sand Sculpture Championship)માં ગોલ્ડન સેન્ડ માસ્ટર એવોર્ડ (Golden Sand Master Award) જીતવા બદલ સન્માનિત કર્યા. એવોર્ડ વિજેતા પટ્ટનાયકના રેતી શિલ્પમાં મહાપ્રભુ જગન્નાથ અને ભક્ત બલરામ દાસનું ચિત્રણ કરવામાં આવ્યું હતું.

Highlights

  • સુદર્શન પટ્ટનાયકને પ્રતિષ્ઠિત ગોલ્ડન સેન્ડ માસ્ટર એવોર્ડ અને ઇન્ટરનેશનલ સેન્ડ સ્કલ્પચર ચેમ્પિયનશિપમાં ગોલ્ડ મેડલ મળ્યો.
  • Event Location: સેન્ટ પીટર્સબર્ગ, રશિયા (St. Petersburg, Russia)
  • Event Dates: 4-12 જુલાઈ, 2024
  • પટ્નાટયકનું શિલ્પ: 14મી સદીના અગ્રણી કવિ મહાપ્રભુ જગન્નાથ અને બલરામ દાસને દર્શાવતું 12 ફૂટનું રેતીનું શિલ્પ.
  • સ્પર્ધાની વિગતો: આ ઇવેન્ટમાં વિશ્વભરના 21 માસ્ટર રેતી શિલ્પકારોને દર્શાવવામાં આવ્યા હતા, જેમાં પટ્ટનાયક એકમાત્ર ભારતીય સહભાગી હતા.

Leave a Comment

error: Content is protected !!