Daily Current Affairs 05 July 2024

Daily Current Affairs 05 July 2024

# NITI આયોગ દ્વારા ‘સંપૂર્ણતા અભિયાન’ શરૂ

NATIONAL NEWS

• નીતિ આયોગ (NITI – National Institution for Transforming India) દ્વારા 4 જુલાઈ થી 30 સપ્ટેમ્બર 2024 દરમિયાન 3 મહિનાનું ‘સંપૂર્ણતા અભિયાન‘ શરૂ કરાયું છે.
• આ અભિયાનનો હેતુ 112 મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ (Aspirational Districts) અને 500 મહત્વાકાંક્ષી બ્લોક્સ(Aspirational Blocks)માં 6 મુખ્ય પ્રદર્શન સૂચકાંકો (KPIs)નું સંપૂર્ણ કવરેજ (Saturation) હાંસલ કરવાનો છે.
• મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓ/બ્લોક્સ એ ભારતમાં એવા જિલ્લા/બ્લોક છે, જે નબળા સામાજિક-આર્થિક સૂચકાંકોથી પ્રભાવિત છે.
• આ અભિયાન એસ્પિરેશનલ ડિસ્ટ્રિક્ટ્સ પ્રોગ્રામ (ADP – Aspirational Districts Programme) અને એસ્પિરેશનલ બ્લોક્સ પ્રોગ્રામ (ABP – Aspirational Blocks Programme) હેઠળ ચાલે છે.

Key Highlights

Focus Areas for Aspirational Blocks

તમામ મહત્વાકાંક્ષી બ્લોક્સમાં લક્ષ્યાંકિત 6 KPIમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

1. Antenatal Care (ANC) Registration
2. Diabetes Screening
3. Hypertension Screening
4. Supplementary Nutrition
5. Soil Health Cards
6. Revolving Fund for SHGs (Self-Help Groups)

Focus Areas for Aspirational Districts

તમામ મહત્વાકાંક્ષી જિલ્લાઓમાં લક્ષ્યાંકિત 6 KPIsમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:

1. Antenatal Care (ANC) Registration
2. Supplementary Nutrition
3. Child Immunization
4. Soil Health Cards Distribution
5. Functional Electricity in Schools
6. Textbook Provision in Schools

# GPAI મંત્રી પરિષદ (Ministerial Council)ની 6th Meeting નવી દિલ્હી ખાતે યોજાઈ

NATIONAL NEWS

GPAI full form: (Global Partnership on Artificial Intelligence)

• Global Partnership on Artificial Intelligence (GPAI) 6ઠ્ઠી મીટિંગ ભારત મંડપમ, નવી દિલ્હી ખાતે યોજાઇ હતી.
• આ બેઠકની અધ્યક્ષતા રાજ્યના ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (Electronics and Information Technology) અને વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ (Commerce and Industry) માનનીય મંત્રી શ્રી જિતિન પ્રસાદે કરી હતી.
• જાપાનના માનનીય ઉપમંત્રી શ્રી હિરોશી યોશિદા (Outgoing Chair) અને સર્બિયા (Serbia)ના માનનીય મંત્રી જેલેના બેગોવિક (Incoming Chair) મુખ્ય ઉપસ્થિત હતા.
• OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development) અને UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) ના પ્રતિનિધિઓ પણ હાજર હતા.
• 2024માં ભારત GPAIની Lead Chair છે, જે નૈતિક અને સમાવિષ્ટ AI વિકાસમાં તેના નેતૃત્વને મજબૂત બનાવે છે.

Highlights

• તારીખ અને સ્થળ: 3 જુલાઈ 2024, ભારત મંડપમ, નવી દિલ્હી
• અધ્યક્ષ: શ્રી જિતિન પ્રસાદ
• મુખ્ય પ્રતિભાગીઓ: જાપાન, સર્બિયા, OECD, UNESCO ના પ્રતિનિધિઓ
• ચર્ચા કરેલ મુખ્ય મુદ્દાઓ:
  • AI ની પરિવર્તનશીલ સંભાવના અને સંકળાયેલ જોખમો.
  • વિશ્વાસપાત્ર, માનવ-કેન્દ્રિત AI માટે પ્રતિબદ્ધતા.
  • OECD અને UNESCO AI ભલામણોનું પુનઃ સમર્થન.
  • GPAI ની ઓળખ અને આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગને મજબૂત બનાવવો.
  • સમાવેશીતા અને સમાન ભાગીદારી માટે કૉલ કરો.
  • સર્બિયા 2024-25 માટે Lead Chair તરીકે ચૂંટાયા.
• મહત્વ: વૈશ્વિક AI નીતિશાસ્ત્ર અને શાસનમાં ભારતના નેતૃત્વ પર ભાર મૂકે છે.

# ડૉ. બી.એન. ગંગાધર નેશનલ મેડિકલ કમિશનના અધ્યક્ષ તરીકે નિયુક્ત

APPOINTMENTS

ભારતમાં મેડિકલ એજ્યુકેશન અને હેલ્થકેર ગવર્નન્સને ઉત્તેજન આપવા માટેના મહત્ત્વપૂર્ણ પગલામાં, કેબિનેટની નિમણૂક સમિતિએ નેશનલ મેડિકલ કમિશન (NMC)માં અનેક ઉચ્ચ-પ્રોફાઇલ નિમણૂકોની જાહેરાત કરી છે. આ નિમણૂંકો દેશના સર્વોચ્ચ તબીબી શિક્ષણ નિયમનકારને નવા પરિપ્રેક્ષ્ય અને કુશળતા લાવશે તેવી અપેક્ષા છે.

• ડૉ. બી.એન. ગંગાધર NMC (National Medical Commission) અધ્યક્ષ તરીકે સુકાન સંભાળે છે
• કાર્યકારી અધ્યક્ષ તરીકે ફરજ બજાવતા ડૉ. બી.એન. ગંગાધરને સત્તાવાર રીતે નેશનલ મેડિકલ કમિશનના વડા તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. આ નિમણૂક આ મહત્વપૂર્ણ સંસ્થાના નેતૃત્વને સ્થિર કરવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.

Key Appointments

Dr. B. N. Gangadhar

• ડૉ. બી. એન ગંગાધર નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેન્ટલ હેલ્થ એન્ડ ન્યુરોસાયન્સિસ (National Institute of Mental Health and Neurosciences – NIMHANS) ના ભૂતપૂર્વ ડિરેક્ટર છે.
• તેમણે Medical Assessment and Rating Boardના પ્રમુખ તરીકે પણ સેવા આપી હતી.
• માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને તબીબી વહીવટમાં તેમનો વ્યાપક અનુભવ NMC માટે Valuable Insights લાવશે તેવી અપેક્ષા છે.
• Appointment Details: Appointed under Section 4 of the NMC Act, 2019

Dr. Sanjay Behari

• Position: Medical Assessment and Rating Boardના પ્રમુખ
• Appointment Details: NMC એક્ટ, 2019 ની કલમ 17(2) હેઠળ નિમણૂક કરવામાં આવી છે.
• Previous Role: શ્રી ચિત્રા તિરુનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર મેડિકલ સાયન્સ એન્ડ ટેક્નોલોજી, તિરુવનંતપુરમ (Thiruvananthapuram)ના ડિરેક્ટર
• ન્યુરોસર્જરી અને તબીબી શિક્ષણમાં તેમની કુશળતા બોર્ડના કાર્યોમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપે તેવી શક્યતા છે.

Dr. Anil D’Cruz

• Position: Whole-time member of the Post-Graduate Medical Education Board
• Appointment Details: NMC એક્ટ, 2019 ની કલમ 17(2) હેઠળ નિમણૂક કરવામાં આવી છે.
• Previous Role: એપોલો હોસ્પિટલ, મુંબઈ (Oncology)ના ડિરેક્ટર.
• કેન્સરની સારવાર અને સંશોધનમાં તેમની કુશળતા પોસ્ટ-ગ્રેજ્યુએટ મેડિકલ અભ્યાસક્રમને આકાર આપવામાં અમૂલ્ય સાબિત થશે.

Dr. Rajendra Achyut Badwe

• Position: Part-time member of the Under-Graduate Medical Education Board
• Duration: 2 વર્ષ, જ્યાં સુધી તે 70 વર્ષનો ન થાય ત્યાં સુધી અથવા આગળના આદેશો સુધી, બેમાંથી જે વહેલું હોય ત્યાં સુધી.
• Previous Role: ટાટા મેમોરિયલ સેન્ટર, મુંબઈમાં પ્રોફેસર એમેરિટસ (Professor Emeritus)
• ઓન્કોલોજી અને મેડિકલ રિસર્ચમાં તેમનો અનુભવ અંડરગ્રેજ્યુએટ મેડિકલ ટ્રેનિંગને સુધારવામાં ફાળો આપે તેવી અપેક્ષા છે.

*નોંધ: NMC એક્ટ, 2019: નેશનલ મેડિકલ કમિશન અને તેના સંબંધિત બોર્ડની નિમણૂકો અને કામગીરીનું સંચાલન કરે છે.*

# Radiological Event and Radiation Biodosimetry

SCIENCE AND TECHNOLOGY

Radiological Event

# UN Expert Warns of Another Genocidal Violence in Myanmar

INTERNATIONAL RELATIONS

તાજેતરમાં, UNના નિષ્ણાતે Rakhine Stateમાં ભયંકર પરિસ્થિતિ વિશે ચેતવણી આપી હતી, જ્યાં Junta ઝડપથી અરાકાન આર્મી (Arakan Army – AA)નો વિસ્તાર ગુમાવી રહ્યું છે. કેટલાક Rohingya Diaspora જૂથોએ AA પર Rohingyaને ભાગી જવા માટે દબાણ કરવાનો અને પછી તેમના ઘરોને લૂંટવા અને સળગાવવાનો આરોપ મૂક્યો.

Myanmar Tussle – મુખ્ય હિસ્સેદારો

1. Junta શાસન
   • Junta લશ્કરી અધિકારીઓથી બનેલું છે જેઓ દેશમાં શાસક સત્તા કબજે કરે છે.
   • નેતા: Junta સરકાર મ્યાનમારના લશ્કરી નેતા મીન આંગ હલાઈંગ (Min Aung Hlaing)ની આગેવાની હેઠળ
   • Junta શાસન લગભગ સંપૂર્ણપણે ફેબ્રુઆરી 2021 બળવા દ્વારા સત્તામાં આવે છે.
   • Aung San Suu Kyiએ ચૂંટણીઓને માન્યતા આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો જેમાં former State Counsellor Aung San Suu Kyiની National League for Democracy (NLD) નો જંગી વિજય થયો હતો.
2. Arakan Army (AA)
   • Arakan Army એક રખાઈન રાજ્ય (Rakhine State) સ્થિત વંશીય સશસ્ત્ર આતંકવાદી જૂથ છે.
   • Arakan Army દાવો કરે છે કે તે રાજ્યની વંશીય Rakhine વસ્તી માટે સ્વાયત્તતા માટે લડી રહ્યું છે, અને સમગ્ર રાજ્યને કબજે કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે.
3. Rohingyas
   • Rohingyas એ એક વંશીય મુસ્લિમ લઘુમતી જૂથ છે જે મુખ્યત્વે રખાઈનના દરિયાકાંઠાના પ્રાંતમાં જોવા મળે છે.
   • Rohingyas તેમના મૂળ બાંગ્લાદેશમાં છે અને બ્રિટિશરો દ્વારા તેમને મ્યાનમાર લાવવામાં આવ્યા હતા.
   • તેઓ મ્યાનમારની બહુમતી બૌદ્ધ વસ્તીના વિરોધનો સામનો કરી રહ્યા છે.

# પિંગલી વેંકય્યા

PERSON IN NEWS

પ્રસિદ્ધ સ્વાતંત્ર્ય સેનાની પિંગલી વેંકય્યાને તેમની પુણ્યતિથિ 04 જુલાઈના રોજ યાદ કરવામાં આવ્યા.

પિંગલી વેંકય્યા વિશે

• જન્મ: આંધ્ર પ્રદેશના કૃષ્ણા જિલ્લામાં
• ગાંધીવાદી સિદ્ધાંતોમાં આસ્થાવાન અને પ્રખર રાષ્ટ્રવાદી

મુખ્ય યોગદાન

• એંગ્લો બોઅર યુદ્ધ (1899-1902) દરમિયાન દક્ષિણ આફ્રિકામાં બ્રિટિશ આર્મીમાં સૈનિક તરીકે સેવા આપી હતી.
• મહાત્મા ગાંધીની વિનંતી પર ભારતીય રાષ્ટ્રધ્વજની રચના કરી.
• મહાત્મા ગાંધીના નેતૃત્વમાં સ્વદેશી આંદોલન સહિત વિવિધ આંદોલનોમાં ભાગ લીધો.
• 2022માં તેમના 146મા જન્મદિવસ નિમિત્તે “તિરંગા ઉત્સવ” ઉજવવામાં આવ્યો હતો.
• સાહિત્યિક કૃતિઓ: 1916 માં ‘ભારત દેશનિકી ઓકા જાતિ પટકમ’ (ભારતનો રાષ્ટ્રીય ધ્વજ).