Daily Current Affairs 01-07 July 2025: List of Important Days

CALENDAR

• 01 July 2025
  1. National Doctors’ Day
     • સમગ્ર ભારતમાં 1 જુલાઈના રોજ National Doctors’ Day ઉજવવામાં આવે છે.
     • પશ્ચિમ બંગાળના બીજા મુખ્યમંત્રી શ્રી ડૉ. બિધાન ચંદ્ર રોયની યાદમાં તેમના જન્મદિન 1 જુલાઈને ‘National Doctors’ Day‘ તરીકે ઉજવાય છે.
     • ભારતમાં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા 1991થી આ દિવસની ઉજવણીનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો.
     • National Doctors’ Day 2025 થીમ: “Behind the Mask: Who Heals the Healers?”.
  2. Goods and Services Tax Day
  3. Chartered Accountants Day
• 02 July 2025
  1. World UFO Day
  2. World Sports Journalists Day
• 03 July 2025
  1. International Plastic Bag Free Day
• 05 July 2025
  1. International Day of Cooperatives 
• 06 July 2025
  1. World Zoonoses Day
  2. World Rural Development Day
• 07 July 2025
  1. World Swahili Language Day
  2. World Bioproduct Day 

Daily Current Affairs 01-07 July 2025

# India’s First Mobile E-Voting in Bihar

NATIONAL NEWS

તાજેતરમાં બિહાર સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચુંટણીઓમાં મોબાઈલ ફોન આધારિત ઈ-વોટિંગ લાગુ કરનાર પ્રથમ ભારતીય રાજ્ય બન્યું છે.

• C-DAC દ્વારા વિકસિત E-SECBHR એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરીને મ્યુનિસિપલ ચુંટણીઓમાં મોબાઈલ ફોન આધારિત ઈ-વોટિંગ શરૂ કર્યું હતું.
• આ પહેલનો ઉદ્દેશ્ય વરિષ્ઠ નાગરિકો, સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને વિકલાંગ વ્યક્તિઓ માટે મતદાનની પહોંચ સુધારવાનો હતો.
• સુરક્ષા અને પારદર્શિતા સુનિશ્ચિત કરવા માટે, સિસ્ટમમાં Blockchain Technology, Facial Recognition, Biometric Scanning, Voter ID Verification અને પ્રતિ મોબાઈલ નંબર મર્યાદિત 2 મતદારોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો.

Recent ECI Electoral Reforms & Privacy Safeguards

• Restriction on Public Access to Polling Booth CCTV Footage: Election Commission of India (ECI)એ મતદાતાઓની ગોપનીયતા અને સુરક્ષાનો ઉલ્લેખ કરીને મતદાન મથકોના CCTV, વેબકાસ્ટ અને વિડીયોગ્રાફી ફૂટેજ સુધી જાહેર પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. નવા નિયમો મુજબ:
  • પરિણામ જાહેર થયાના 45 દિવસ પછી ફૂટેજનો નાશ કરવો ફરજિયાત છે, સિવાય કે અરજી દાખલ કરવામાં આવે.
  • ચૂંટણી અરજીની સુનાવણી કરતી વખતે ફૂટેજ ફક્ત હાઈકોર્ટમાં જ સબમિટ કરી શકાય છે અને અન્ય કોઈ સત્તાધિકારી કે વ્યક્તિ તેનો ઉપયોગ કરી શકશે નહીં કારણ કે જાહેર પ્રકાશન લોક પ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ, 1951 (મતદાનની ગુપ્તતા)ની કલમ 128 અને મતદાનની ગુપ્તતાને જાળવી રાખતા સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદાઓનું ઉલ્લંઘન કરી શકે છે.
    • ECI એ સ્પષ્ટ કર્યું કે વિડીયોગ્રાફી કાયદેસર રીતે ફરજિયાત નથી, અને તેનો ઉપયોગ ફક્ત આંતરિક વ્યવસ્થાપન સાધન તરીકે થાય છે.
  • ડિસેમ્બર 2024માં, ચૂંટણી આચાર નિયમો, 1961ના નિયમ 93(2)(a)માં સુધારો કરીને CCTV અને ઈલેક્ટ્રોનિક ફૂટેજને જાહેર નિરીક્ષણમાંથી બાકાત રાખવામાં આવ્યા હતા.
• New Voter-Friendly Measures: 5 વિધાનસભા મતવિસ્તારોમાં પેટા-ચૂંટણીઓમાં, ECI એ પારદર્શિતા અને મતદાતા સુવિધા સુધારવા માટે નવી પહેલો રજૂ કરી, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
  • મતદારો માટે મોબાઇલ ડિપોઝિટ સુવિધા
  • ECINET એપ દ્વારા રીઅલ-ટાઈમ મતદાતા મતદાનની જાણ કરવી
  • 100% વેબકાસ્ટિંગ (એક સ્ટેશન સિવાય)
  • બધા પ્રિસાઈડિંગ અધિકારીઓ માટે વ્યક્તિગત મોક પોલ તાલીમ
  • લગભગ 20 વર્ષમાં પ્રથમ વખત મતદાર યાદીમાં સુધારો કરવા માટે Special Summary Revision (SSR) હાથ ધર્યું.

# GARC Third Report

REPORT

Gujarat Administrative Reforms Commission (GARC)એ ડૉ. હસમુખ અઢિયાની અધ્યક્ષતામાં રાજ્ય સરકારને તેમનો ત્રીજો અહેવાલ સોંપ્યો હતો.

• આ અગાઉ GARC એ રાજ્ય સરકારને બે ભલામણ અહેવાલ સોંપ્યા હતા.
• Gujarat Administrative Reforms Commission (GARC)ની રચના 2025-26ના ગુજરાત રાજ્ય સરકારના બજેટમાં કરવામાં આવી હતી. તેના અધ્યક્ષ તરીકે ડૉ. હસમુખ અઢિયાની નિમણૂક કરવામાં આવી હતી.
• GSRCમાં 10 મુખ્ય ભલામણો કરવામાં આવી હતી.
  1. One Student – One ID – One Portal 
  2. Fully automated pension disbursement system for retired government employees
  3. Dedicated task force to integrate all Government Resolutions (GRs) across departments
  4. A GIS-based system covering all government assets and services across talukas and villages, including processes from project inspection to U.T.C
  5. Recommendation to re-engineer procedures for high-footprint civic services and deliver automated SMS/WhatsApp updates to citizens
  6. QR code and UPI-enabled ticket purchases for public transport and Government buses
  7. Integrating all government service delivery systems with DigiLocker
  8. Digital service books for government employees
  9. A dynamic and vast e-civil list and automatic provisional seniority list system for all government employees
  10. Digital survey for work allocation, role assumption, and performance review of Class 1 and Class 2 officers

# QUAD At Sea Ship Observer Mission

NATIONAL NEWS

QUAD દેશો (ભારત, જાપાન, યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ અને ઓસ્ટ્રેલિયા)ના કોસ્ટ ગાર્ડ્સે યુએસએના ડેલવેર (Delaware)માં આયોજિત 6th QUAD Summit (4th in-person Quad Leaders’ Summit) દરમિયાન અપનાવવામાં આવેલા Wilmington Declaration (2024)ને અનુરૂપ ‘QUAD At Sea Ship Observer Mission’ શરૂ કર્યું.

QUAD At Sea Ship Observer Mission શું છે?

• આ પ્રકારની પ્રથમ દરિયાઈ સહયોગ પહેલ છે જેનો ઉદ્દેશ્ય ઈન્ડો-પેસિફિકમાં નિયમો-આધારિત વ્યવસ્થા જાળવી રાખવા માટે આંતર-કાર્યક્ષમતા, દરિયાઈ ક્ષેત્ર જાગૃતિ (MDA) અને ઓપરેશનલ કોઓર્ડિનેશનને મજબૂત બનાવવાનો છે.
  • Cross-Embarkation Initiative ના ભાગરૂપે, મહિલા અધિકારીઓ સહિત અધિકારીઓને ભાગીદાર રાષ્ટ્રોના કોસ્ટ ગાર્ડ જહાજો (હાલમાં USCGC સ્ટ્રેટન, ગુઆમ તરફ જઈ રહ્યા છે) પર તૈનાત કરવામાં આવે છે.
• ઉદ્દેશ્ય: આ મિશન Maritime Diplomacy, Gender Inclusion ને પ્રોત્સાહન આપતી વખતે અને ndia’s SAGAR Vision, MAHASAGAR Doctrine (Mutual and Holistic Advancement for Security and Growth Across Regions) અને Indo-Pacific Oceans Initiative (IPOI) સાથે સંરેખિત કરતી વખતે Standard Operating Procedures (SOPs), Patrolling, અને Search and Rescue (SAR) Operations માં સંયુક્ત તાલીમ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.

Wilmington Declaration શું છે?

• વિલ્મિંગ્ટન ઘોષણા એ સપ્ટેમ્બર 2024માં યુએસએના વિલ્મિંગ્ટનમાં આયોજિત QUAD લીડર્સ સમિટમાં અપનાવવામાં આવેલ સંયુક્ત નિવેદન છે.
  • તે Free, Open, Inclusive, અને Rules-Based Indo-Pacific માટે QUAD ના સહિયારા દ્રષ્ટિકોણની રૂપરેખા આપે છે, જે જૂથને “force for good” તરીકે પુનઃપુષ્ટિ કરે છે, જે સમગ્ર પ્રદેશમાં વ્યૂહાત્મક, સુરક્ષા, આરોગ્ય, તકનીકી અને આર્થિક સહયોગ પર ઊંડા સંરેખણને પ્રકાશિત કરે છે.
• ઘોષણાના મુખ્ય મુદ્દાઓ
  • Indo-Pacific & Maritime Security: Free, Open Indo-Pacific માટે પ્રતિબદ્ધતા પુનઃપુષ્ટ, આંતર-કાર્યક્ષમતા અને દરિયાઈ ક્ષેત્ર જાગૃતિ માટે QUAD At Sea Ship Observer Mission અને MAITRI શરૂ કર્યું.
  • Infrastructure & Connectivity: Quad Logistics Network, Ports of the Future Partnership શરૂ કરી અને 2,200+ નિષ્ણાતોને ફેલોશિપનો વિસ્તાર કર્યો.
  • Technology & Cybersecurity: Quadrilateral Information-Sharing Network (QUIN) દ્વારા સેમિકન્ડક્ટર્સ, સપ્લાય ચેઈન અને સાયબર સુરક્ષા પર સહયોગ મજબૂત બનાવ્યો.
  • Climate, Space & People-to-People Ties: Q-CHAMP (Quad Climate Change Adaptation & Mitigation Package) અમલમાં મૂક્યું, આપત્તિ પ્રતિભાવ માટે પૃથ્વી નિરીક્ષણને પ્રોત્સાહન આપ્યું, અને વિજ્ઞાન અને નીતિમાં નેતૃત્વ માટે Quad Fellowship નો વિસ્તાર કર્યો.

QUAD

• Quadrilateral Security Dialogue (QUAD)એ ભારત, ઓસ્ટ્રેલિયા, જાપાન અને યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સનો સમાવેશ કરતું એક વ્યૂહાત્મક મંચ છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય ઇન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં શાંતિ, સ્થિરતા અને સમૃદ્ધિ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે.
  • તે પ્રાદેશિક સ્થિતિસ્થાપકતા અને સહયોગને વધારતી વખતે મુક્ત, ખુલ્લા, સમાવિષ્ટ અને નિયમો-આધારિત વ્યવસ્થાને પ્રોત્સાહન આપે છે.
• Origin: QUAD 2004ના હિંદ મહાસાગર સુનામી પછી ઉદ્ભવ્યું હતું, જ્યાં ભારત, જાપાન, યુએસ અને ઓસ્ટ્રેલિયાએ માનવતાવાદી સહાયનું સંકલન કર્યું હતું.
  • તેનો ઔપચારિક પ્રસ્તાવ 2007માં Japanese PM Shinzo Abe દ્વારા મુકવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ ચીનના દબાણને કારણે 2008માં ઓસ્ટ્રેલિયાના ખસી જવા પછી તે નિષ્ક્રિય થઈ ગયો. 2017માં ઈન્ડો-પેસિફિકમાં ચીનની દૃઢતા અંગે વધતી ચિંતાઓ વચ્ચે સંવાદ ફરી શરૂ થયો, જેના કારણે 2021માં પ્રથમ Leaders’ Summit થઈ હતી.
• ઉદ્દેશ્ય: તેનો હેતુ આરોગ્ય, આબોહવા અને સ્વચ્છ ઉર્જા, માળખાગત સુવિધાઓ, ઉભરતી ટેકનોલોજી, સાયબર સુરક્ષા, દરિયાઈ સુરક્ષા, આતંકવાદ વિરોધી અને માનવતાવાદી સહાય અને આપત્તિ રાહત (HADR) માં સહયોગ દ્વારા પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક પડકારોનો સામનો કરવાનો છે.
• Expansion Potential: “QUAD-Plus” બેઠકોમાં દક્ષિણ કોરિયા, ન્યુઝીલેન્ડ અને વિયેતનામ જેવા દેશોનો સમાવેશ થાય છે, જે ભવિષ્યમાં વિસ્તરણની સંભાવના દર્શાવે છે.

# INS Udaygiri 

DEFENCE

# Exercise Shakti

DEFENCE

# National Sports Policy (NSP) 2025

DEFENCE

#

DEFENCE

One-Liner Current Affairs

• ભારતની અગ્રણી સહકાર ખાતર કંપનીઓમાંની એક IFFCO, NANOFERT સાથે સંયુક્ત સાહસ દ્વારા બ્રાઝિલમાં તેનો પ્રથમ વિદેશી નેનો ખાતર પ્લાન્ટ સ્થાપિત કરશે.
  • વાર્ષિક 4.5 મિલિયન લિટર નેનો ખાતરનું ઉત્પાદન કરવાનો ઉદ્દેશ્ય છે.
  • અમેરિકા, બ્રાઝિલ અને નેપાળ સહિત 40થી વધુ દેશોમાં સફળ નિકાસ બાદ IFFCO તેનો પ્રથમ વિદેશી નેનો પ્લાન્ટ સ્થાપી રહી છે.
• ભારતે તાજેતરમાં પંજાબના પઠાણકોટથી કતારમાં એક મેટ્રિક ટન ગુલાબની સુગંધિત લીચીનો પ્રથમ જથ્થો મોકલવાનો પ્રારંભ કરાવ્યો છે.
  • આ ઉપરાંત સરકારે પઠાણકોટથી UAEમાં અડધો મેટ્રિક ટન લીચીની બીજી નિકાસ પણ કરી છે.
  • આ પહેલને Agricultural and Processed Food Products Export Development Authority (APEDA) દ્વારા પંજાબ સરકાર અને પ્રદેશના સ્થાનિક ખેડૂતોના સહયોગથી સુવિધા આપવામાં આવી હતી.
• ઉત્તરાખંડના મુખ્યમંત્રી શ્રી પુષ્કરસિંહ ધામીએ રાજ્યની ઉનાળાની રાજધાની ભરારીસૈન (Bhararisain) ખાતે 11મા આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ નિમિત્તે રાજ્યની સૌપ્રથમ યોગ નીતિ શરૂ કરી.
  • ગઢવાલ અને કુમાઉ પ્રદેશોમાં ‘આધ્યાત્મિક આર્થિક ક્ષેત્રો (Spiritual Economic Zones)’ બનાવવાની પણ જાહેરાત કરવામાં આવી.
  • આ નીતિ હેઠળ યોગ અને ધ્યાન કેન્દ્રોની સ્થાપના માટે 20 લાખ રૂપિયા સુધીની સબસીડી માટે પાત્ર રહેશે.
  • યોગ અને નેચરોપોથી સંબંધિત સંશોધન પ્રવૃત્તિઓને 10 લાખ રૂપિયા સુધીની ગ્રાન્ટ મળશે.
  • માર્ચ 2026 સુધીમાં રાજ્યભરના તમામ આયુષ આરોગ્ય અને સુખાકારી કેન્દ્રો પર યોગ સેવાઓ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. 2030 સુધીમાં ઉત્તરાખંડમાં પાંચ નવા યોગ કેન્દ્ર પણ વિકસાવવામાં આવશે.
• દિલ્હી-મુંબઈ હાઈવે પર નેશનલ હાઈવે ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (NHAI) દ્વારા ભારતનો પ્રથમ સમર્પિત વન્યજીવન કોરિડોર વિકસાવવામાં આવ્યો છે.
  • આ 12 કિલોમીટરના પટમાં પાંચ વન્યજીવન ઓવરપાસ અને દેશનો સૌથી લાંબો અંડરપાસ સામેલ છે, જે ફક્ત પ્રાણીઓની સલામત અવરજવર માટે બનાવવામાં આવ્યો છે.
  • આ કોરિડોર રણથંભોર ટાઈગર રિઝર્વના બફર ઝોનમાંથી પસાર થાય છે, જે વન્યજીવનના નિવાસસ્થાન અને કુદરતી સ્થળાંતર માર્ગોમાં ન્યૂનત્તમ વિક્ષેપ સુનિશ્ચિત કરે છે.
• તમિલનાડુના ચેન્નાઈમાં મેયર રાધાકૃષ્ણન હોકી સ્ટેડિયમ ખાતે પ્રથમ ‘હોકી ઈન્ડિયા માસ્ટર્સ કપ 2025’ યોજાયો હતો.
  • હોકી એસોસિએશન ઓફ ઓડિશા – મહિલા ટીમે ફાઈનલમાં પંજાબને 1-0થી હરાવીને ચેમ્પિયન બન્યું છે.
  • હોકી યુનિટ ઓફ તમિલનાડુ – પુરુષ ટીમે હોકી મહારાષ્ટ્રને 5-0થી હરાવીને ખિતાબ જીત્યો છે.
• કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી શ્રી અમિતભાઈ શાહ દ્વારા 30 જૂન, 2025ના રોજ તેલંગાણાના નિઝામાબાદમાં હળદર બોર્ડના રાષ્ટ્રીય મુખ્યમથકનું ઉદઘાટન કરવામાં આવ્યું હતું.
• તાજેતરમાં કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા Research and Analysis Wing (RAW)ના નવા વડા તરીકે IPS અધિકારી શ્રી પરાગ જૈનની નિમણૂક કરવામાં આવી છે.
  • તેઓ શ્રી રવિ સિન્હાનું સ્થાન લેશે. તેમનો કાર્યકાળ બે વર્ષનો રહેશે.
• આંધ્રપ્રદેશના ગોદાવરી જિલ્લાના પાલાકોલ્લુના રહેવાસી સુશ્રી જાહ્નવી ડાંગેતી NASA ના International Air and Space Program (IASP) પૂર્ણ કરનારી પ્રથમ ભારતીય બની છે. તેઓ 2029માં અંતરીક્ષમાં જશે.
  • તેમને 2029માં ટાઈટન્સ ઓર્બિટલ પોર્ટ સ્પેસ સ્ટેશન મિશન (જે US આધારિત પ્રોજેક્ટ છે અને આગામી ચાર વર્ષમાં લોન્ચ થવાનું છે), તેના ભાગરૂપે Astronaut Candidate (ASCAN) તરીકે પસંદ કરવામાં આવ્યા છે.
  • આ મિશન હેઠળ તે પૃથ્વીની બે વાર પરિક્રમા કરશે અને લગભગ 3 કલાક સુધી ઝીરો ગ્રેવિટીમાં રહેશે.