Daily Current Affairs 07 & 08 December 2024

Daily Current Affairs 07 & 08 December 2024: List of Important Days

• 07 December 2024
  1. Armed Forces Flag Day
     • દર વર્ષે 7 ડિસેમ્બરના Armed Forces Flag Day ઉજવવામાં આવે છે.
     • શરૂઆત: 1949
     • હેતુ: સશસ્ત્ર દળોના કર્મચારીઓ, ખાસ કરીને ઘાયલ અથવા કાર્યવાહીમાં માર્યા ગયેલા લોકો તેમજ તેમના પરિવારોના કલ્યાણ માટે ભંડોળ એકત્રિત કરવાનો છે.
     • Armed Forces Flag Day પર એકત્ર કરાયેલ ભંડોળનો ઉપયોગ આ રીતે કરવામાં આવે છે.
       • ભૂતપૂર્વ સૈનિકો અને તેમના પરિવારોનું કલ્યાણ.
       • સશસ્ત્ર દળોના જવાનોના બાળકોનું શિક્ષણ.
  2. International Civil Aviation Day
     • દર 7 ડિસેમ્બરના રોજ International Civil Aviation Day ઉજવવામાં આવે છે.
     • હેતુ: વૈશ્વિક સામાજિક અને આર્થિક વિકાસમાં સિવિલ એવિએશનના મહત્વ વિશે જાગૃતિને પ્રોત્સાહન આપવાનો
     • સૌપ્રથમ ઉજવણી: 7 ડિસેમ્બર, 1994 (ICAOની 50મી વર્ષગાંઠ)
     • International Civil Aviation Organization (ICAO) દ્વારા સ્થાપિત
     • યુએન જનરલ એસેમ્બલી ઠરાવ A/RES/51/33 દ્વારા 1996માં અપનાવવામાં આવ્યું.
     • International Civil Aviation Day 2024 થીમ: “Safe Skies. Sustainable Future: Together for the next 80 years”
• 08 December 2024
  1. Bodhi Day
     • દર વર્ષે 8 ડિસેમ્બરના રોજ Bodhi Day ઉજવવામાં આવે છે.
     • સિદ્ધાર્થ ગૌતમ 49 દિવસ સુધી બોધિ વૃક્ષ નીચે ધ્યાન કર્યા પછી જ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું. જ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યા પછી તેઓ બુદ્ધ તરીકે જાણીતા બન્યા.

આજનો ઈતિહાસ: (07 & 08 December)

DAY IN HISTORY

• 07 December
  • 07 December 1879: જાતીન્દ્રનાથ મુખર્જીનો જન્મ અવિભાજિત બંગાળના નાદિયા જિલ્લામાં થયો હતો.
    • તે ‘બાઘા જતીન‘ નામથી પ્રખ્યાત હતા.
  • 07 December 1972: નાસા દ્વારા ‘અપોલો 17’ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું.
    • આ ચંદ્ર પર નાસાનું છઠ્ઠું મિશન હતું. આ અભિયાનમાં 3 અંતરીક્ષ યાત્રી સામિલ હતા.
    • અંતરીક્ષ યાત્રીઓ દ્વારા ચંદ્ર પરથી પૃથ્વીની તસવીર પાડવામાં આવી હતી. આ ઐતિહાસિક તસવીરને ‘The Blue Marble’ નામ આપવામાં આવ્યું.
• 08 December
  • 08 December 1720: પેશવા બાલાજી બાજીરાવ ભટ્ટનો જન્મ થયો.
    • તે ‘નાના સાહેબ‘ નામથી પણ પ્રખ્યાત હતા.
  • 08 December 1983: બ્રિટનના ઉપલા ગૃહ ‘હાઉસ ઓફ લોર્ડ્સ‘એ ગૃહની કાર્યવાહીને ટેલિવિઝન પર જીવંત પ્રસારિત કરવા માટે મતદાન કર્યું હતું.
  • 08 December 1985: South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC)ની સ્થાપના થઈ.
    • સાત દક્ષિણી એશિયાઈ દેશોના નેતાઓએ SAARCના કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા.
      • સાત દેશ: ભારત, ભૂટાન, પાકિસ્તાન, નેપાળ, બાંગ્લાદેશ, શ્રીલંકા અને માલદીવ
    • એપ્રિલ 2007માં દિલ્હીમાં SAARCની 14મી બેઠક દરમિયાન અફઘાનિસ્તાનને શામિલ કરવામાં આવ્યું.
    • આજના દિવસને ‘SAARC Charter Day‘ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.

Daily Current Affairs 07 & 08 December 2024

# હોર્નબિલ ફેસ્ટિવલ (Hornbil Festival)

ART & CULTURE

નાગાલેન્ડની સૌથી મોટી સાંસ્કૃતિક ઘટના હોર્નબિલ ફેસ્ટિવલની 25મી આવૃત્તિએ વિવાદને વેગ આપ્યો છે કારણ કે રાજ્ય સરકાર દ્વારા તેના 35 વર્ષ જૂના દારૂબંધી કાયદામાં અસ્થાયી રૂપે છૂટછાટ આપવામાં આવી છે. આ ફેસ્ટિવલનું આયોજન 1-10 ડિસેમ્બર દરમિયાન કરવામાં આવ્યું છે.

હોર્નબિલ ફેસ્ટિવલ 2024 માટેની થીમ: “Cultural Connect”

હોર્નબિલ ફેસ્ટિવલ વિશે

• સૌપ્રથમ આયોજન: 2000માં
• “તહેવારોનો તહેવાર”: આ તહેવાર રાજ્યમાં 14 માન્ય નાગા જાતિઓ દ્વારા ઉજવાતા મુખ્ય તહેવારોની છત્ર તરીકે કામ કરે છે.
• ઉદ્દેશ્ય: તે આંતર-આદિવાસી ક્રિયાપ્રતિક્રિયાને પ્રોત્સાહન આપે છે અને નાગાલેન્ડના સમૃદ્ધ વારસાની ઉજવણી કરે છે જેથી એકતા અને સંવાદિતાને પ્રોત્સાહન મળે છે.
• સ્થળ: તે નાગા હેરિટેજ વિલેજ, કિસામા ખાતે ઉજવવામાં આવે છે. જે કોહિમા, નાગાલેન્ડથી આશરે 12 કિલોમીટર દૂર સ્થિત છે.
• આ તહેવારનું નામ ભારતીય હોર્નબિલ (Buceros Bicornis)ના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે, જે નાગા આદિવાસીઓના સામાજિક-સાંસ્કૃતિક જીવન સાથે ઊંડે સુધી સંકળાયેલું છે.

હોર્નબિલ વિશે

• તે આફ્રિકા અને એશિયાના ઉષ્ણકટિબંધીય અને ઉષ્ણકટિબંધીય પ્રદેશોમાં જોવા મળે છે.
• ભારતમાં હોર્નબિલ્સની નવ પ્રજાતિઓ છે, જેમાં ઉત્તરપૂર્વીય પ્રદેશ સૌથી વધુ વિવિધતા દર્શાવે છે.
• નોંધપાત્ર પ્રજાતિઓ
  • ગ્રેટ ઈન્ડિયન હોર્નબિલ: પશ્ચિમ ઘાટ, હિમાલયની તળેટી (ઉત્તરાખંડથી ઉત્તરપૂર્વ ભારત) અને દક્ષિણ નેપાળમાં જોવા મળે છે.
  • નારકોન્ડમ હોર્નબિલ: તે આંદામાનમાં ભારતીય ટાપુ નારકોન્ડમ (Narcondam) માટે સ્થાનિક છે.
• ઉષ્ણકટિબંધીય વૃક્ષોના પુનર્જીવનમાં સહાયક, તે બીજ વિખેરવામાં તેમની ભૂમિકા માટે ‘વન ઈજનેરો’ અથવા ‘જંગલના ખેડૂતો’ તરીકે ઓળખાય છે.
• તેઓ પર્યાવરણીય સમૃદ્ધિ અને જંગલોનું સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરે છે.
• સંરક્ષણ સ્થિતિ
  • Great Indian Hornbill
    • IUCN સ્થિતિ: સંવેદનશીલ.
    • વન્યજીવ સંરક્ષણ અધિનિયમ, 1972 ના અનુસૂચિ I હેઠળ સૂચિબદ્ધ
  • Narcondam Hornbill: પ્રતિબંધિત શ્રેણી તેને સંરક્ષણ અગ્રતા બનાવે છે.
  • Rufous-necked Hornbill, Wreathed Hornbill: Near Threatened.
  • Malabar Pied Hornbill, White-throated Hornbill: Near Threatened.
  • Indian Grey Hornbill, Oriental Pied Hornbill: Least Concern.

# De-Dollarisation

ECONOMY

તાજેતરમાં, RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ દ્વારા સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી હતી કે ભારતે ‘ડી-ડોલરાઈઝેશન’ તરફ કોઈ પગલાં લીધાં નથી અને તેના બદલે તેના સ્થાનિક વેપારને ભૌગોલિક રાજકીય ઉથલપાથલથી મુક્ત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે.

De-Dollarisation શું છે?

• તેનો હેતુ ડોલરાઈઝેશન (વૈશ્વિક બજારમાં યુએસ ડોલરનું ઐતિહાસિક વર્ચસ્વ) ને રિવર્સ કરવાનો છે, જેના કારણે વિશ્વ વેપાર અને નાણાકીય વ્યવહારોમાં તેના ઉપયોગમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થાય છે.
• ભારત, બ્રાઝિલ, રશિયા, ચીન અને ઈન્ડોનેશિયા જેવા દેશો યુએસ ડોલરના વર્ચસ્વને પડકારવા માટે સ્થાનિક ચલણના વેપાર તરફ વળી રહ્યા છે.
  • ભારતે રશિયા સહિત વિવિધ દેશો સાથે ભારતીય રૂપિયા (INR)માં Trade Invoicingની મંજૂરી આપી છે.
  • તાજેતરની BRICS સમિટ (કાઝાન, 2024) એ પણ એક સામાન્ય બ્રિક્સ ચલણની સંભાવના વિશે ચર્ચા કરી હતી.

ભારતની પહેલ

• Local Currency Trade Agreements: ભારતે સ્થાનિક ચલણમાં દ્વિપક્ષીય વેપાર, વ્યવહારના ખર્ચમાં ઘટાડો અને વિનિમય દરની અસ્થિરતા માટે પસંદગીના દેશો સાથે કરારો કર્યા છે.
• Diversification of Forex Reserves: અનામતમાં સોના અને અન્ય કરન્સી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું.
• Promoting INR Trade: વૈશ્વિક વેપાર સમાધાનો માટે ભારતીય રૂપિયાનું આંતરરાષ્ટ્રીયકરણ કરવાના પગલાં.

ડી-ડોલરાઈઝેશનની અસર

• વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પર અસર
  • Reduced Dollar Dominance: વૈશ્વિક અનામત ચલણ તરીકે યુએસ ડોલરની ભૂમિકાને નબળી પાડે છે.
  • Geopolitical Tensions: વેપાર બ્લોક્સ અને નાણાકીય ગોઠવણી તરફ દોરી શકે છે.
  • Alternative Currencies: પ્રાદેશિક કરન્સી અથવા સોનાને વેપાર અને અનામત સંપત્તિ તરીકે પ્રોત્સાહન આપે છે.
• ભારતની અર્થવ્યવસ્થા પર અસર
  • Trade Diversification: ડોલરની અસ્થિરતા સામે સ્થિતિસ્થાપકતા વધારે છે.
  • Risk Mitigation: અચાનક ડોલર-આધારિત આંચકાઓથી અર્થતંત્રને રક્ષણ આપે છે.

# રાતાપાની વન્યજીવ અભયારણ્ય

ENVIRONMENT

તાજેતરમાં રાતાપાની વન્યજીવ અભયારણ્યને મધ્યપ્રદેશના 8મા Tiger Reserve તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું છે.

• નેશનલ ટાઈગર કન્ઝર્વેશન ઓથોરિટી (NTCA) મુજબ હાલમાં ભારતમાં 57 Tiger Reserve છે, જે લગભગ 82,000 ચોરસ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલા છે અને ભારતના ભૌગોલિક વિસ્તારના 2.3%થી વધુ હિસ્સો ધરાવે છે.
• 1973ના પ્રોજેક્ટ ટાઈગર પહેલ હેઠળ ભારતમાં Tiger Reservesની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
• NTCA મોટી બિલાડીઓની સંખ્યાને ટ્રેક કરવા માટે સામાન્ય રીતે ચાર વર્ષના ચક્રમાં અખિલ ભારતીય વાઘનો અંદાજ કાઢે છે.
• 2022ના 5મા ચક્ર સારાંશ અહેવાલ મુજબ, ભારતમાં ઓછામાં ઓછા 3,167 વાઘ છે અને તે વિશ્વની જંગલી વાઘની વસ્તીના 70%થી વધુ વસ્તીનું ઘર છે.

રાતાપાની વન્યજીવ અભયારણ્ય વિશે

• સ્થાન: મધ્ય ભારતમાં વિંધ્ય પર્વતમાળામાં મધ્ય પ્રદેશના રાયસેન જિલ્લામાં આવેલું છે. તે રાજ્યના શ્રેષ્ઠ સાગના જંગલોમાંનું એક છે.
• મુખ્ય સ્થળો: સ્થળોમાં ભીમબેટકા, ડેલાવરી, ગિન્નોરગઢ કિલ્લો, રાતાપાની ડેમ, કેરીમહાદેવ અને ખેરબાના મંદિર (KairiMahadeo and Kherbana Mandir)નો સમાવેશ થાય છે. યુનેસ્કો દ્વારા તેને વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઈટ જાહેર કરવામાં આવી છે.
• મુખ્ય જળાશયો: બે મોટા જળાશયો, જેમ કે બાર્ના જળાશય અને રતાપાણી ડેમ (બેરુસોટ તળાવ) અભયારણ્યની બાજુમાં અથવા તેની અંદરના મુખ્ય જળાશયોમાંના છે.
• વનસ્પતિ અને પ્રાણીસૃષ્ટિ: અભયારણ્યમાં માંસાહારી પ્રાણીઓમાં વાઘ, ચિત્તો, હાયના અને શિયાળનો સમાવેશ થાય છે અને શાકાહારી પ્રાણીઓમાં ચિતલ, સાંભર, નીલગાય, ચાર શિંગડાવાળા કાળિયાર, લંગુર અને જંગલી ડુક્કરનો સમાવેશ થાય છે. આ બાયોમમાં બર્ડલાઈફ ઈન્ટરનેશનલ (અનડેટેડ) દ્વારા ઓળખવામાં આવેલી 59 પક્ષીઓની પ્રજાતિઓમાંથી 33 રાતાપાણીમાં જોવા મળે છે.

ભારતમાં ટાઈગર રિઝર્વ જાહેર કરવાની પ્રક્રિયા

• રાજ્ય સરકાર દ્વારા સૂચના: અધિનિયમની કલમ 38W મુજબ, “કોઈપણ રાજ્ય સરકાર વાઘ સંરક્ષણ સત્તામંડળ અને રાષ્ટ્રીય વન્ય જીવન બોર્ડની મંજૂરી સાથે જાહેર હિત સિવાય, વાઘ અનામતને બિન-સૂચિત કરશે નહીં”.
• રાજ્ય સરકાર વાઘની સક્ષમ વસ્તીની હાજરીના આધારે ટાઈગર રિઝર્વ માટે યોગ્ય વિસ્તારની ઓળખ કરે છે.
• ઈકોલોજીકલ મૂલ્યાંકન, જેમાં શિકારના આધાર, વનસ્પતિ અને વાઘને ટેકો આપવા માટેના વિસ્તારની સંભવિતતા પર અભ્યાસનો સમાવેશ થાય છે.
• રાજ્ય વિગતવાર દરખાસ્ત તૈયાર કરે છે, જેમાં નકશા, પર્યાવરણીય અભ્યાસ અને વ્યવસ્થાપન યોજનાઓનો સમાવેશ થાય છે.
• અંતે, NTCA ને એક દરખાસ્ત સબમિટ કરવામાં આવે છે, જે તેનો અભ્યાસ કરે છે અને તેને મંજૂરી આપે છે અને તેને વધુ વિચારણા માટે કેન્દ્રીય પર્યાવરણ, વન અને આબોહવા પરિવર્તન મંત્રાલયને સબમિટ કરે છે.
• રાજ્ય સરકાર વન્યપ્રાણી (સંરક્ષણ) અધિનિયમ, 1972 હેઠળ એક પ્રાથમિક સૂચના બહાર પાડે છે, જે ઓળખાયેલ વિસ્તારને ટાઈગર રિઝર્વ તરીકે જાહેર કરે છે.
• રાજ્ય વન્યજીવન (સંરક્ષણ) અધિનિયમની કલમ 38V હેઠળ અંતિમ સૂચના બહાર પાડે છે, જે અનામતને ઔપચારિક બનાવે છે.
• અનામતને પ્રોજેક્ટ ટાઈગર પહેલ હેઠળ લાવવામાં આવે છે, જે તેને સંરક્ષણ પ્રવૃત્તિઓ માટે કેન્દ્રીય ભંડોળ અને તકનીકી સહાય માટે હકદાર બનાવે છે.
• વસવાટ સુધારણા, શિકાર વિરોધી પગલાં અને સમુદાયની ભાગીદારી પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને વિગતવાર વ્યવસ્થાપન યોજના વિકસાવવામાં આવી છે.
• NTCA નિયમિત દેખરેખ અને મૂલ્યાંકન કરે છે.

ભારતમાં સૌપ્રથમ ટાઈગર રિઝર્વ શા માટે અને ક્યારે આવ્યું?

• 20મી સદીના મધ્યમાં, શિકાર, રહેઠાણની ખોટ અને અન્ય માનવ પ્રવૃત્તિઓને કારણે ભારતની વાઘની વસ્તીમાં ઝડપથી ઘટાડો થયો. 1947માં ભારતની આઝાદી પછી, આ ઘટાડો વધુ સ્પષ્ટ બન્યો.
• મોટી બિલાડીઓનો શિકાર ન થાય તે સુનિશ્ચિત કરવાના પ્રથમ પ્રયાસમાં, ભારત સરકારે 1969માં વાઘ સહિત જંગલી બિલાડીની ચામડીની નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
• ઈન્ડિયન બોર્ડ ફોર વાઇલ્ડ લાઈફ (IBWL)એ પ્રોજેક્ટ ટાઈગરની શરૂઆત કરીને, વ્યાપક સંરક્ષણ વ્યૂહરચના ઘડવા માટે 11-સભ્યોની ટાસ્ક ફોર્સની રચના કરી હતી.
• ટાસ્ક ફોર્સે ઓગસ્ટ 1972માં તેનો અંતિમ અહેવાલ સુપરત કર્યો હતો, જેમાં ભલામણ કરવામાં આવી હતી કે સમગ્ર ભારતમાં આઠ વાઘના જંગલોનો પ્રોજેક્ટમાં સમાવેશ કરવામાં આવે.

1 એપ્રિલ, 1973ના રોજ, પ્રોજેક્ટ ટાઈગર સત્તાવાર રીતે કોર્બેટ ટાઈગર રિઝર્વ ખાતે શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો.

# MuleHunter.AI

ECONOMY

રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ MuleHunter.AI રજૂ કર્યું છે, જે એક અદ્યતન AI-આધારિત સાધન છે જે નાણાકીય સંસ્થાઓને Mule બેંક એકાઉન્ટ્સ ઓળખવામાં મદદ કરે છે. આ પહેલનો હેતુ ડિજિટલ છેતરપિંડી સામે લડવાનો અને ગેરકાયદેસર ભંડોળને લોન્ડર કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતા ખાતાઓની ઓળખ કરીને બેંક સુરક્ષાને મજબૂત કરવાનો છે.

MuleHunter.AI વિશે

• MuleHunter.AI ટૂલ બેંગલુરુમાં RBI ઈનોવેશન હબ (RBIH) દ્વારા આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI) અને મશીન લર્નિંગ (ML) તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને વિકસાવવામાં આવ્યું હતું.
• કાર્ય: MuleHunter.AI એ અદ્યતન ML અલ્ગોરિધમનો ઉપયોગ કરે છે જે શોધ કાર્યક્ષમતામાં સુધારો કરીને વિશાળ ડેટાસેટ્સનું વધુ ચોક્કસ અને ઝડપથી વિશ્લેષણ કરી શકે છે.
• Advantages
  • Improved Accuracy and Speed: AI/ML મોડલ પરંપરાગત સિસ્ટમો કરતાં વધુ ચોકસાઈ સાથે અને ઝડપી શંકાસ્પદ Mule Accountsની આગાહી કરવામાં સક્ષમ છે. આ બેંકોને Mule Accountsને વધુ અસરકારક રીતે ઓળખવામાં સક્ષમ બનાવે છે, જેનાથી ડિજિટલ છેતરપિંડી ઓછી થાય છે.
  • Wider Detection Capabilities: સિસ્ટમ વ્યવહાર અને ખાતાની વિગતોનું વિશ્લેષણ કરી શકે છે, જે બેંકની સિસ્ટમમાં વધુ Mule Accountsની ઓળખ તરફ દોરી જાય છે.

Mule Account શું છે?

• Mule Account એ એક બેંક ખાતું છે જેનો ઉપયોગ ગુનેગારો દ્વારા ગેરકાયદેસર ભંડોળના ટ્રાન્સફર અને લોન્ડરિંગની સુવિધા માટે થાય છે.
  • આ ખાતાઓ મોટાભાગે અસંદિગ્ધ વ્યક્તિઓ દ્વારા સેટ કરવામાં આવે છે, કાં તો છેતરપિંડીવાળી યોજનાઓ દ્વારા લાલચ આપવામાં આવે છે અથવા તેમાં ભાગ લેવા માટે દબાણ કરવામાં આવે છે.

One-Liner Current Affairs

• તાજેતરમાં નેતુમ્બો નંદી-નદૈતવાહ (NNN) નામીબિયાના પ્રથમ મહિલા પ્રમુખ બન્યા છે.
• સમગ્ર ભારતમાં 8 થી 14 ડિસેમ્બર દરમિયાન ‘અખિલ ભારતીય હસ્તકલા સપ્તાહ‘ની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
• બાંગ્લાદેશ દ્વારા તેની ચલણી નોટોમાંથી બાંગ્લાદેશના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ અને સંસ્થાપક તથા બંગ બંધુ તરીકે જાણીતા ‘મુજબુર રહેમાન’ની તસવીર હટાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ કરવામાં આવી છે.
• હિમાચલ પ્રદેશ સરકાર કુદરતી ખેતી દ્વારા ઉત્પાદિત મકાઈના લોટની બ્રાન્ડ ‘હિમભોગ’ લોન્ચ કરશે.
  • આ પહેલમાં કુદરતી ખેતી કરતા 1,506 ખેડૂત પરિવારો પાસેથી 4,000 ક્વિન્ટલથી વધુ મકાઈની પ્રાપ્તિનો સમાવેશ થાય છે.
  • સોલન, ચંબા અને મંડી જિલ્લાઓમાંથી મુખ્ય યોગદાન આવે છે.
  • આ પહેલનો ઉદ્દેશ ટકાઉ ખેતી પદ્ધતિઓને પ્રોત્સાહન આપવા અને સ્થાનિક ખેડૂતોની આવક વધારવાનો છે.
• યુએન કમિશન ઓન નાર્કોટિક ડ્રગ્સ (CND)ના 68મા સત્રની અધ્યક્ષતા માટે ભારતને પ્રથમ વખત પસંદ કરવામાં આવ્યું છે.
  • વિયેનામાં યુએનમાં ભારતના સ્થાયી પ્રતિનિધિ શંભુ કુમારને આ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવી છે.
  • CND એક નિર્ણાયક નીતિ-નિર્માણ સંસ્થા છે જે વૈશ્વિક દવાના વલણો પર દેખરેખ રાખવાનું અને સભ્ય દેશોને સંતુલિત અને અસરકારક ડ્રગ-સંબંધિત નીતિઓ ઘડવામાં મદદ કરે છે, જે જટિલ મુદ્દાઓ પર આંતરરાષ્ટ્રીય નીતિ ઘડતરમાં ભારતના નેતૃત્વને પ્રકાશિત કરે છે.
• સોલાર એનર્જી કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (SECI)એ DISCOMs માટે રચાયેલ તેની Firm, Dispatchable Renewable Energy (FDRE) સપ્લાય મોડલ માટે “ઈનોવેટિવ પ્રોડક્ટ ડેવલપમેન્ટ” માટે ત્રીજો PSU ટ્રાન્સફોર્મેશન એવોર્ડ મેળવ્યો.
  • 5 ડિસેમ્બર, 2024ના રોજ નવી દિલ્હીમાં આપવામાં આવેલ એવોર્ડ, ટકાઉ ઉર્જાને આગળ વધારવા અને રિન્યુએબલ એનર્જી સેક્ટરમાં પડકારોનો સામનો કરવા માટે SECIના નવીન અભિગમને માન્યતા આપે છે.
• Nafithromycin એ ભારતની પ્રથમ Homegrown Macrolide Antibiotic છે, જે Antimicrobial Resistance (AMR) સામે લડવામાં નોંધપાત્ર સીમાચિહ્નરૂપ છે.
  • 30 વર્ષના સંશોધન પછી વિકસિત Nafithromycin ને BIRAC તરફથી બાયોટેક ઈન્ડસ્ટ્રી પ્રોગ્રામ હેઠળ તબક્કા 3 ટ્રાયલ માટે ₹8 કરોડનું ભંડોળ પ્રાપ્ત થયું.
  • આ નવીનતા એન્ટિબાયોટિક વિકાસમાં ભારતની પ્રગતિ અને AMR કટોકટીનો સામનો કરવા માટેની તેની પ્રતિબદ્ધતાને પ્રકાશિત કરે છે.
  • AMR એક ગંભીર વૈશ્વિક આરોગ્ય ખતરો છે, જે એકલા ભારતમાં વાર્ષિક 6 લાખ મૃત્યુમાં ફાળો આપે છે.
• યુએન જનરલ એસેમ્બલીએ 21 ડિસેમ્બરને ‘વિશ્વ ધ્યાન દિવસ (World Meditation Day)‘ તરીકે જાહેર કર્યો છે, આ ઠરાવ ભારત દ્વારા સહ-પ્રાયોજિત છે.
• પ્રધાનમંત્રી આવાસ યોજના – શહેરી 2.0 (PMAY-U 2.0) પર રાષ્ટ્રીય કાર્યશાળાનું આયોજન નવી દિલ્હીમાં આવાસ અને શહેરી બાબતોના મંત્રાલય (MoHUA) દ્વારા નેશનલ હાઉસિંગ બેંક (NHB)ના સહયોગથી કરવામાં આવ્યું હતું.
• ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશનના Axiom-4 મિશનમાં બે ભારતીય અવકાશયાત્રીઓ, પ્રાઈમ-ગ્રુપ કેપ્ટન શુભાંશુ શુક્લા અને બેકઅપ-ગ્રુપ કેપ્ટન પ્રશાંત બાલકૃષ્ણન નાયરની પસંદગી કરવામાં આવી હતી.